Krossblog

Jullie weten inmiddels dat ik via Buzzer.nl regelmatig nieuwigheidjes krijg om te testen. De hoop is dat ik er meteen met iedereen over ga praten. Hieronder m'n boekbespreking van het boek dat ik onlangs via Buzzer kreeg om te lezen, de Russische bestseller 'Nachtwacht'.

prima leesvoer…
Ik had op de middelbare school een leraar die op een keer na de les Romeo and Juliette afdeed als een onvolwassen show-off maaksel. Daarmee maakte hij het ons nogal moeilijk om daarna nog onbekommerd van het werk te genieten. Terwijl het echt wel een fijn werk is om te lezen. Bij de Nachtwacht zit ik met een vergelijkbaar dilemma. Het leest lekker weg, en ik heb er een week lang fijn de tijd mee kunnen vergeten in de trein. Maar is het echt een sterk boek? (Je kunt nu nog stoppen met deze recensie te lezen!)

…en pretentieuze kitch
Nee, eigenlijk is het nogal pretentieus en kitcherig. Maar oordeel zelf. Je moet het boek plaatsen als fantasy die in het nu speelt, met een mix van magie en een vleugje horror.

onderwerp
Anton is een jonge vent en van beroep programmeur. Hij woont in Moskou. Anton behoort tot een kleine groep mensen met bovennatuurlijke krachten, de ‘Anderen’. Er blijken twee typen anderen te bestaan ‘Lichten’ en ‘Duisteren’. Het verschil is dat de Duisteren alleen geloven in eigenbelang, en daarmee anderen ongelukkig maken. De Lichten zijn je beste vriend, en proberen de Duisteren in toom te houden. Allen hebben ze toegang tot de ‘Schemerwereld’, een parallelle wereld die onzichtbaar verborgen licht achter de normale werkelijkheid. In de Schemerwereld gelden andere wetten, en het is het stijdtoneel van Licht en Donker. Die liggen permanent overhoop met elkaar. Maar om de boel niet uit de hand te laten lopen hebben ze een heel stelsel van afspraken, licenties en controles. Daarop wordt toegezien door de Nachtwacht (Lichten) en de Dagwacht (Duisteren).

plot
Anton doet zijn werk op het hoofdkantoor van de Nachtwacht, en we volgen hem en zijn vrienden/collega’s in hun gebureaucratiseerde strijd. In drie opeenvolgende episodes wordt Anton deelgenoot van drie complotten. Er lijken grootse gebeurtenissen op komst die het evenwicht tussen Licht en Duisternis danig kunnen verstoren, met dramatische gevolgen voor de mensheid. Het is de vraag of Anton een speelbal is, of de kans krijgt te doen waar hij in gelooft.

stijl
Het verhaal ademt een authentieke Russische sfeer, en het Moskouse decor geeft het geheel beslist een stevig eigen karakter. Lukjanenko, de auteur, heeft onmiskenbaar een talent om de zintuigen te bespelen, de filmische visuele effecten zijn de tweede steunpilaar van het boek. Het verbaast me helemaal niets dat er een (Russische) bioscoophit van gemaakt is, en ik ben benieuwd of die in het westen doorbreekt. Met een beetje goeie wil is het diplomatieke evenwicht tussen Licht en donker met vergunningen en beroepscommissies wel een aardige vondst te noemen, hoewel soms het wat kinderachtig aandoet. Dat laatste geldt ook voor de boomhut-kameraadschap in het clubje rond Anton. Maar als je een beetje je best doet, kun je je dat laten welgevallen. De mix tussen technologie en magie op het kantoor is wel aardig uitgewerkt, zonder dat er al te veel paradoxen ontstaan (wat best een prestatie is). Dat kun je niet zeggen van het quasi-filosofische geleuter dat gaandeweg steeds meer de kop op steekt. Tja, in Rusland is de grens tussen fijnbesnaard en melodramatisch niet altijd even scherp. De plots van de episodes zijn spannend, en duiken bij elk verhaal verder de diepte in. De ontknopingen zijn echter telkens nogal warrig. Misschien is dat kunstig bedoeld?

lezen of niet?
De Nachtwacht moet je beoordelen naar zijn genre. Hou je van fantasy, dan is het geen misser om te kopen of kado te geven. Het is goed genoeg om tussen je Frank Herbert, Jack Vance, Robert Jordan en Terence Goodwill te staan. Lees je dit soort boeken niet graag, dan hoort-ie echt niet op je nachtkastje thuis, en anders wel.

Nachtwacht
Oorspronkelijke titel: Nochnoi dozor (1998)
Auteur: Sergej Lukjanenko
Uitgeverij A.W. Bruna
Prijs 19,95