woensdag 1 februari 2006
Zwanenzang der Metaforen
taalverloedering: ja!
Taalverloedering, ik vind het bijna altijd prachtig! Ik kan geen genoeg krijgen van nieuwe leenworden (ik kan niet wachten op de eerste uit het Chinees). Blonde meisjes in de metro die een surinaams-marokaans slang praten? Sexy! Spelling: gezeur, daar heb je MS Word voor. Nationaal Dictee? Iets voor neurotische Belgen die nog bij hun moeder wonen. Ingezondenbrievenschrijvers die zeuren over hun en hen: opknopen.
kweekschooljuffen
Maar één ding doet me toch verdriet. De teloorgang van overdrachtelijk taalgebruik. De Grondwet is tanende, maar mensen kennen ook de wet van Meden en Perzen niet meer. Harry Mens op TV: 'als de kat van huis is, piepen de jongen'. Misschien dat zelfs jij, o lezer, niets geks meer ziet aan een opmerking die wal noch schip raakt. Als dit soort uitdrukkingen er niet ingehamerd worden door kweekschooljuffen met knotjes en hoornen brillen, als niet 1000 Donners je er op het Polygoonjournaal mee doodgooien, dan weet niemand meer hoe ze precies gingen, en sterven ze uit.
van supermarkt- en andere oorlogen
Graag wil ik een lans breken voor één uitdrukking, want ik kan ze niet allemaal redden. De Volkskrant (nog maar gelezen door een handjevol gymnasiasten, journalisten en leraren Duits) kopte met: 'Ondergang Laurus kan Pyrrus-zege AH worden'. Strekking: bekende formules zoals de Edah moeten worden verkocht, en komen mogelijk in handen van machtige internationale ketens. Dus door in de prijzenoorlog het zieltogende Laurus te verslaan, schiep AH kansen voor sterkere tegenstanders. Intelligente analyse. Maar Pyrrhus (graag met 'h') lieve mensen, had een heel ander probleem. Deze dappere Griekse koning bleef maar knokken in de derde eeuw voor Christus. In de slag bij Ascullum was hij weliswaar overwinnaar, maar verloor hij zoveel soldaten tegen de Romeinen, dat zijn leger nooit meer praatjes had op het Italiaanse schiereiland. 'Nog één zo'n overwinning, en ik ben verloren' was zijn commentaar. Dus ik vind: een Pyrr(h)us overwinning is een overwinning waar bij je zelf dodelijk verzwakt uit de strijd komt. Niet een glorieuze overwinning met onverwachte nadelen. Daarvoor is het woord 'oeps' uitgevonden.
('Oeps' is wel van toepassing op het einde van deze strateeg. Naar verluidt dropte een oud vrouwtje tijdens een stadsoorlog een dakpan op zijn hoofd, en konden ze hem toen makkelijk te grazen nemen.)
Taalverloedering, ik vind het bijna altijd prachtig! Ik kan geen genoeg krijgen van nieuwe leenworden (ik kan niet wachten op de eerste uit het Chinees). Blonde meisjes in de metro die een surinaams-marokaans slang praten? Sexy! Spelling: gezeur, daar heb je MS Word voor. Nationaal Dictee? Iets voor neurotische Belgen die nog bij hun moeder wonen. Ingezondenbrievenschrijvers die zeuren over hun en hen: opknopen.
kweekschooljuffen
Maar één ding doet me toch verdriet. De teloorgang van overdrachtelijk taalgebruik. De Grondwet is tanende, maar mensen kennen ook de wet van Meden en Perzen niet meer. Harry Mens op TV: 'als de kat van huis is, piepen de jongen'. Misschien dat zelfs jij, o lezer, niets geks meer ziet aan een opmerking die wal noch schip raakt. Als dit soort uitdrukkingen er niet ingehamerd worden door kweekschooljuffen met knotjes en hoornen brillen, als niet 1000 Donners je er op het Polygoonjournaal mee doodgooien, dan weet niemand meer hoe ze precies gingen, en sterven ze uit.
van supermarkt- en andere oorlogen
Graag wil ik een lans breken voor één uitdrukking, want ik kan ze niet allemaal redden. De Volkskrant (nog maar gelezen door een handjevol gymnasiasten, journalisten en leraren Duits) kopte met: 'Ondergang Laurus kan Pyrrus-zege AH worden'. Strekking: bekende formules zoals de Edah moeten worden verkocht, en komen mogelijk in handen van machtige internationale ketens. Dus door in de prijzenoorlog het zieltogende Laurus te verslaan, schiep AH kansen voor sterkere tegenstanders. Intelligente analyse. Maar Pyrrhus (graag met 'h') lieve mensen, had een heel ander probleem. Deze dappere Griekse koning bleef maar knokken in de derde eeuw voor Christus. In de slag bij Ascullum was hij weliswaar overwinnaar, maar verloor hij zoveel soldaten tegen de Romeinen, dat zijn leger nooit meer praatjes had op het Italiaanse schiereiland. 'Nog één zo'n overwinning, en ik ben verloren' was zijn commentaar. Dus ik vind: een Pyrr(h)us overwinning is een overwinning waar bij je zelf dodelijk verzwakt uit de strijd komt. Niet een glorieuze overwinning met onverwachte nadelen. Daarvoor is het woord 'oeps' uitgevonden.
('Oeps' is wel van toepassing op het einde van deze strateeg. Naar verluidt dropte een oud vrouwtje tijdens een stadsoorlog een dakpan op zijn hoofd, en konden ze hem toen makkelijk te grazen nemen.)
Reacties:
<< Home
Hmja, dat is niet echt duidelijk geformuleerd. Deze hyperbool bedoelde te zeggen: ook een van de laatste laatste toevluchtsoorden voor taalvrienden weet niet precies meer waar uitdrukkingen voor staan. Enne, check die baan op hiddekross.hyves.nl! :-)
Op de muur in mijn programmere en computerklus hangt de volgende uitspraak:
"Never say Oops. Say: "Aaah. Interresting."
"Never say Oops. Say: "Aaah. Interresting."
Zo kun je het ook brengen, en het is idd een stuk cooler. Maar soms heb je alleen nog maar tijd voor 'oeps'...
Een reactie posten
<< Home